Au! Als autoriteit & autonomie aanvallen

Autoriteit en autonomie; een strijd tussen jongeren en volwassenen

“…wanneer een ouder of een leerkracht zich verzet tegen ongewenst gedrag van het kind, zonder daarbij te pretenderen dat hij het controleert. De autoriteitsfiguur verzet zich omdat dit zijn plicht is, maar beseft dat hij het kind niet kan dwingen…” – Haim Omer

Jongeren en volwassenen lijken soms twee uitersten tegenover elkaar. Waardoor dit spanningsveld ontstaat? Dat lees je in ‘O! Ontwikkelen jongeren en ouderen zo?‘

Hieronder lees je hoe je uit de strijd blijft. Kort gezegd: stoppen met strijden dat doe je samen. Want uiteindelijk kunnen jongeren en volwassenen niet zonder elkaar. Hoe vinden jullie balans tussen autoriteit en autonomie in relatie met elkaar?

Vereniging is dankzij liefde mogelijk

Gelukkig geeft liefde twee gezichten. Afstand en nabijheid, autonomie en intimiteit, vrijheid en aanwezigheid. Met die twee kanten van liefde zijn jongeren en volwassenen allebei uitgerust. Een goede balans helpt jullie om samen de hobbels op de levensweg te nemen. Is de weg veilig? Dan is er sprake van afstand, autonomie en vrijheid in liefde. Bij gevaarlijke wegen zullen nabijheid, intimiteit en aanwezigheid in liefde tijdelijk nodig zijn. Net zolang tot veiligheid terugkeert en de vrijheid weer groeit.

Haim Omer de grondlegger van geweldloos verzet legt dit uit. “Als een kind zich in de juiste richting ontwikkelt, wordt zijn recht op privacy geleidelijk aan groter. Naarmate het kind er beter in slaagt om zelfstandig te functioneren, neemt de betrokkenheid van de ouder af en groeit de persoonlijke ruimte van het kind.”

Onderzoek jullie beweging van aanwezigheid naar autonomie en terug. Door onderstaande onderwerpen te bestuderen, raak je vast geïnspireerd. Je komt tot een antwoord hoe je balans vindt tussen autoriteit en autonomie in je relatie met jongeren. En hoe jongeren deze balans kunnen beïnvloeden.

Waakzame zorg (Nieuwe autoriteit – Samenwerken aan een krachtige opvoedingsstijl thuis, op school en in de samenleving)
Mentaliseren

Waakzame zorg geeft autoriteit een liefdevol gezicht

Wat voor beeld roept het woord ‘autoriteit’ bij jou op? Misschien heb je een negatief beeld bij de autoriteit van vroeger. De nieuwe autoriteit, zo drukt Omer je op het hart, ziet er anders uit. “Autoriteit wordt niet langer gekenmerkt door een kind dat onmiddellijk gehoorzaamt, maar door het onwrikbare doorzettingsvermogen van de autoriteitsfiguur.” Hiermee heeft Omer oog voor de ontwikkelingstaak van volwassenen die hun dierbaren warm begeleiden naar vrijheid. Omer biedt je die ontwikkelkans door je doorzettingsvermogen te ontwikkelen.

Doorzettingsvermogen kenmerkt zich door a. jouw uitstel van reactie tijdens escalaties, b. verantwoordelijkheid voor je eigen rust en c. jouw focus op het herstel van relaties. Hierdoor voer je een liefdevolle taak uit. De taak van waakzame zorg. Waakzame zorg is waarschijnlijk beter te verenigingen met autonomie dan het ouderwetse beeld bij autoriteit.

Hoe jongeren en volwassenen om kunnen gaan met waakzame zorg

Waakzame zorg kent een schaalverdeling met drie schalen. Oplettendheid, aanwezigheid en bescherming. De innerlijke stem van de autoriteitsfiguur geeft aan welke waakzame zorg een situatie nodig heeft. Als volwassene beslis je hierover.

Jij als jongere hebt invloed op de richting van waakzaamheid. Hoe meer je aantoont vertrouwen waard te zijn, hoe minder waakzame zorg er nodig is. Op deze manier verdien je autonomie van de nieuwe autoriteit.

Methodes van waakzame zorg

De methodes van waakzame zorg kent ook een schaalverdeling met drie schalen. Open dialoog, gerichte vragen en eenzijdig ingrijpen. Een volwassene kan eenzijdig ingrijpen op vier manieren. Door de waakzame zorg te verhogen; een eigen samengesteld steunnetwerk in te zetten; focus op eigen doorzettingsvermogen; en met geweldloos verzet.

Ook hier beslist jij als volwassene welke methode ingezet wordt. En ook hier heb je als jongere invloed op jouw ruimte voor autonomie. De jongeren heeft hiervoor twee mogelijkheden. Jouw eerlijke houding tijdens het dialoog en jouw verantwoordelijke antwoorden op gerichte vragen. Hiermee vergroot je als jongere jouw kans op autonomie. En als bonus verrijkt het je relatie met de volwassene.

Nieuwe autoriteit is een bruikbare theorie en methodiek voor volwassenen om steeds opnieuw de balans te vinden in autonomie en autoriteit. Je streef er niet naar om zo links of rechts mogelijk op de schaal te raken. Wel beweeg je steeds mee met de situatie en het gedrag van de jongere. Deze theorie geeft je diepgang, tips, en steun. Je vindt meer informatie in Nieuwe autoriteit – Samenwerken aan een krachtige opvoedingsstijl thuis, op school en in de samenleving.

Hoe mentaliseren jullie helpt bij de balans tussen autoriteit en autonomie

Mentaliseren gaat verder dan het gedrag van jongeren begrenzen. Of volwassenen te overtuigen om je vrijheid te geven. Het gaat over begrip voelen over jezelf, de ander en de relatie tussen jullie. Begrip verkrijg je niet door één gesprek. Het groeit wel door aandacht te hebben. Het begint met het rangschikken van je eigen psyche. Ontdek daarna wat er achter gedrag schuilgaat in de psyche van de mens. Om uiteindelijk de psychische beleving anders te rangschikken.

Autonomie over je eigen psyche vinden

Andere mensen en de onvoorspelbaarheid van relaties maken mensen soms onzeker. Dit geldt voor jongeren én volwassenen. Om je autonoom te verbinden aan anderen, dien je eerst jezelf te leren kennen. Dat is in iedere relatie raadzaam. Vooral als je ouder wordt. Meer autonomie over jouw psyche krijg je dankzij onderstaande tips;

Reflecteer nieuwsgierig op jouw eigen gedrag
Bevraag je eigen emotionele reactie zonder oordeel
Vertraag je denkproces en sta stil wat jou raakte in de situatie van net
Lees het artikel “Hoe te verbinden vanuit emoties” van Over Psychologie na

Nu je jouw eigen psyche de aandacht hebt gegeven die jouw psyche verdient, kun je er voor de ander zijn. Onderstaande tips zijn een greep uit de zeer omvangrijke theorie van mentaliseren. Veel meer tips lees je in De kracht van mentaliseren. De redactie van Over Psychologie schreef eerder al een recensie van het boek Mentaliseren? Kun je dat eten?.

Tips in relatie met anderen

Merk je op dat de ander voornamelijk waarheid vindt in eigen gedachten en gevoel? Laat dan (tijdelijk) je eigen perspectief en kennis even los en stel vooral vragen vanuit je niet weten.
Valt het je op dat de ander vooral vertrouwen heeft in mensen die bevestiging tonen of iets voor de ander doen? Geef dan vertrouwen door begrip te krijgen voor de behoeften van de ander.
Heb je het vermoeden dat de ander weinig contact heeft met eigen gevoelens? Stel dan vragen die gaan over het hier en nu.

Veel antwoorden geven veel kansen

Je leest in dit artikel heel veel antwoorden over hoe jongeren en volwassenen hun strijdbijl kunnen begraven. Gelukkig maar dat er zoveel antwoorden zijn. Want veel antwoorden geven jou veel kansen. In relaties heb je soms meerdere kansen nodig. Want het is niet gemakkelijk om met elkaar verbonden te zijn, terwijl je anders bent. Vooral als je van elkaar houdt. Daarom hieronder nogmaals de vele antwoorden op een rij.

Ben verantwoordelijk voor je eigen stuk van de relatie. Niet meer dan dat, niet minder dan dat.
Train je doorzettingsvermogen en rust.
Maak je rustig zichtbaar en hoorbaar.
Ben bij elkaar aanwezig door het gesprek aan te gaan.
Begrijp waar jouw gedrag vandaan komt en dat je gedrag kunt kiezen.
Investeer om het gedrag van de ander te begrijpen.
Vergeef jezelf en de ander wanneer het even niet lukt.

Verbinding, geen macht

Meer autoriteit en autonomie in verbinding

Wanneer je strijdt over autonomie en autoriteit, dan kun je vast nog meer informatie hierover gebruiken. Kijk daarom voor verdieping eens naar de literatuur uit dit artikel door op onderstaande links te klikken.

Of lees het online artikel “Hoe verondersteld denken relaties met adolescenten verandert” in het pakket online artikelen “Familie en schoonfamilie“.

Op Over Psychologie lees je vele artikelen over autonomie in verbinding. Zoals “Afstand in de liefde“, “Balans in je relaties brengen” en “Mentaliseren, kun je dat eten?”. En uiteraard het eerste deel van dit tweeluik “O! Ontwikkelen jongeren en volwassenen zo?!“.