De échte uitdaging is de worsteling met jezelf

Yoga is de worsteling met jezelf overwinnen

Mijn grootste uitdaging op dag 1 is de liggende held. In mijn geval kan ik de oefening beter beschrijven als de hangende stakker. Want ik krijg het met geen mogelijkheid voor elkaar om te liggen. Steunend op mijn ellebogen doen mijn nek en benen en rug zeer. Ik herinner me de uitleg waarin geadviseerd wordt om niets te forceren. En een vloek ontsnapt mompelend uit mijn mond. “Makkelijk gezegd,” denkt mijn Igor “daar gaat mijn challenge.”

Terwijl ik mok en boos word, hoor ik de gong. De eerste minuut van de twee is voorbij. Mijn oplossend vermogen maakt een besluit. Morgen zal ik één van mijn twee benen strekken en het nog eens proberen. Één minuut links, één minuut rechts. Ondertussen heeft Igor geen zin meer in de rest van de oefeningen, maar mijn innerlijke cheerleader wil er niets van horen. “Gewoon met goede moed naar een volgend filmpje”, moedigt zij mij aan. En ik besluit dat het vast niet erger worden. “Ja, ja”, pruilt Igor.

Als mijn somberte gelijk krijgt

Igor heeft gelijk. Ik heb 33% kans. Want mijn opties zijn: het blijft erg, het wordt nóg erger, of het wordt beter. Aangezien het momenteel al erg genoeg is na de hangende stakker, heb ik dus 66% kans op negativiteit. En ik heb ‘geluk’, want ik ervaar het allemaal en meer.

De liggende vlinder helpt me om Igors emoties los te laten. Gebroken kaars laat mijn benen tintelen, mijn voeten koud worden en Igor en cheerleader kwetteren nog harder dan de vogels op de achtergrond. Bij de ploeg gaat Igor wanhopig uit zijn dak en wordt zelfs boos op de hele onderneming met de makers van de filmpjes erbij. “Vijf minuten! Zijn ze helemaal gek? Laat ze zelf vijf minuten liggen, kijken hoe ze dan piepen. Wie lukt dat nou? Dat kan toch niemand?” En dus past mijn cheerleader ook deze oefening maar wat aan; “Probeer gewoon tot hoe ver je komt. Dan doe je het zo lang je het kan.” Uiteindelijk blijkt de ploeg dan wel mee te vallen en was het druk maken ervoor erger dan de oefening. Tenslotte helpt de lijkhouding te relativeren.

Al met al een…moeizame eerste dag te noemen. Zo gaat het vaak met een yogales en een levensles; op en af met vallen en opstaan. “En al die andere clichés”, denkt mijn Igor.

Worstelen met jezelf

“We hebben een Y, we hebben een O, we hebben een G en een A!”, juicht mijn innerlijke cheerleader tegen Igors dovemansoren. Want sinds gisteren luisteren de Igor en cheerleader in mijn hoofd niet meer naar elkaar. Tijdens de yel rol ik mijn yogamat uit. Het is niet de cheerleader die mij vandaag naar de yogamat beweegt. Het is een andere stem die me ingeeft dat yoga gaat over het proces; “yoga gaat zoals het gaat, zonder daar een oordeel aan te verbinden.” En dus adem ik in en strek ik mijn armen boven mijn hoofd, adem ik uit en buig ik voorover. Vast besloten om vandaag stemmen te negeren en mijn lijf te ervaren. Ik word meteen beloont met strak staande hamstrings. “Het is wat het is”, zeg ik mild tegen mezelf.

Een theoretisch uitstapje: gedachten en gevoelens

Je kan het hierboven allemaal al lezen. Ik voel me een hangende stakker, ik heb pijn en daardoor word ik boos. Maar ik heb ook moed en voel mededogen. Dat zijn mijn gevoelens. Naast mijn gevoelens heb ik verwijtende gedachten over de filmpjes, oplossingsgerichte gedachten over de mogelijkheden en mijn competenties.

Als je net als ik een worsteling met jezelf hebt, dan kun je jouw worsteling overwinnen op twee manieren. Je kunt mild zijn tegenover je gevoelens. Mindfulness en heartfulness inspireren je daartoe. Of je kunt je automatische gedachten bewust aanpassen, zoals cognitieve therapie je leert. Hoe zit dat? Je leest het hieronder.

Je gevoelens liefdevol observeren

Gevoelens die heb je. Je kunt daar niet zomaar omheen. Maar je bent je gevoelens niet. Je kunt je gevoelens van een afstandje opmerken, zonder de wens om die gevoelens te veranderen. Tijdens de ploeg is Igor vooral boos, hij mokt en verwijt. Als je nieuwsgierig ben naar die gevoelens, zie je dat er achter gevoelens vaak weer andere gevoelens zitten. In mijn geval zit er achter mijn boosheid en wanhoop vooral onzekerheid. Opmerken dat leren een kwetsbaar proces is dat helpt je. Begrijpen dat het menselijk is om onzeker te zijn als je iets wilt leren en het nog niet goed kan, verzacht je innerlijke Igor wellicht wat. Dan kun je jezelf daarna beloven om gewoon je best te doen en te zien of je deze nieuwe vaardigheid mag trainen.

Of je blijft gewoon boos en verdraagt dat. Je accepteert in dat geval worsteling met jezelf. Ook die worsteling gaat ooit voorbij. Tijd en afleiding zijn in zulke gevallen je vrienden.

Als je wilt lezen over mild je gevoelens te ervaren, dan kun je hier genoeg goede boeken over vinden. Probeer bijvoorbeeld ‘Compassie in je leven‘ en ‘Luisteren niet altijd naar je gevoel‘. Boeken over meditatie en boeddhisme zijn ook erg inspirerend.

Je gedachten bewust aanpassen

Niet alleen je gevoelens, maar ook je automatische gedachten zijn bij je. En ook voor je gedachten geldt: je hebt je gedachten, je bent je gedachten niet. Je kunt je gedachten vertragen, onderzoeken en omdenken. Een gedachte zoals “het is wat het is” ontkent of bagatelliseert lijden niet. Daardoor is die gedachte geloofwaardiger dan “zolang we een yel doen, wordt yoga gegarandeerd super geweldig gaaf kicken leuk”.

Tegelijkertijd is de gedachte “het is wat het is” hoopgevender dan “dat lukt toch niémand”. Daarmee is de gedachte “het is wat het is” een goede kanshebber om een helpende gedachte te worden. Misschien kun je de gedachte nog een beetje persoonlijker en concreter maken? Bijvoorbeeld: “Mijn spieren zijn op dit moment zo lenig. Hoewel me dat onzeker maakt voor de challenge, kan ik mijn stramme spieren wel accepteren. Vooral omdat ik denk dat met oefenen mij spieren leniger kunnen worden”.

Ook over het vormen van helpende gedachten zijn vele boeken te lezen. Bijvoorbeeld ‘Omdenken‘, ‘Luister niet altijd naar je gevoel‘ en ‘De kunst om niet perfect te zijn‘.

Yoga is een training van lichaam en geest

Jij en ik kunnen onze yoga ervaring meenemen naar de rest van onze dag. Wanneer werk, persoonlijke relaties of ontwikkeling tegenzitten, dan zijn onze lichaam en geest dankzij yoga getraind om hier veerkrachtig mee om te gaan. De succeservaring meditatie of gedachtekracht kunnen we ons ook tijdens andere worstelingen herinneren.

Dat vind ik wel mooi gedacht van mijzelf. Ik rol mijn yogamatje op en kom als een oude dame omhoog omdat mijn rug zeer doet. Mijn rugpijn geeft me meteen een kans tot veerkrachtigheid. Maar Igor is langer mijn metgezel dan yoga. Daardoor komt de volgende gedachte op: “Scheid toch uit. Ik ga niet mild zijn naar mijn rugpijn en al zeker niet omdenken dat “het is wat het is”, rugpijn is gewoon altijd stom.” Gelukkig mag ik nog 2 weken trainen voor de challenge. “Jippie” juichen een enthousiaste cheerleader en een klagerige Igor in mijn hoofd.

Over Psychologie helpt tijdens de worsteling met jezelf

Tijdens jouw yoga challenge en tijdens andere uitdagingen kan psychologie ook jóu helpen. Al gaat het soms met één stap voor en één stap achteruit. Schrijf je dus in voor de nieuwsbrief van Over Psychologie en ontvang als eerste een mail wanneer een nieuwe blog verschijnt. Je krijgt dan ook een melding als het inhoudelijke artikel over innerlijke dialoog uitkomt. En als ‘Een feestje met jezelf‘ gepubliceerd wordt.

Doe je mee aan de yoga challenge? Abonneer je dan ook op het YouTube kanaal van Overpsychologie.nl. Zo kun je de yoga oefeningen van Over Psychologie nog makkelijker bekijken. Naast ons kanaal heb je alleen nog maar een yoga matje om te beginnen met jouw uitdaging.