De wereld in Corona tijd is vreemd. Nieuws over het virus, de cijfers en de maatregelen veranderen dagelijks. Daar komt bij dat ieder mens de informatie anders interpreteert. Er lijken wel verschillende manieren om je te verhouden tot deze verwarring en spanning. Welke ervaring hebben andere mensen? Dat lees je in deze serie portretten van verschillende type mensen en hun verhouding tot Corona.
Jacco verbetert Corona maatregelen
“Kijk, handen wassen na het doen van boodschappen, dat vind ik logisch. Maar het precieze moment… Want wat zit er nog aan Corona virus óp de producten als ik die in mijn keukenkast zet of als ik ze pak om te koken? Daarom maak ik alle boodschappen schoon of ik laat ze 24 uur in de logeerkamer staan.”
Jacco voert zijn werkzaamheden voor de verzekeraar waar hij werkt al sinds het begin van dit jaar thuis uit. Daarom is het voor hem vanzelfsprekend om elkaar online te ontmoeten. Hij zorgt ervoor dat er een uitnodiging van Teams in mijn mailbox komt. Zijn camera en microfoon staan meteen juist ingesteld. Het internet van Jacco hapert niet. Kortom: Jacco is ondertussen een doorgewinterde online vergaderdeelnemer geworden. “Deze manier van werken bevalt zo goed, dat ik steeds thuis bleef werken, zelfs toen het bedrijf vertelde dat we 2 dagdelen per week naar het werk mochten. Ik bedoel; ik heb nu zo mijn routine gevonden.”
© Jasper M, www.jasperskunst.com
Jacco’s routine begint iedere dag met een klein uurtje hardlopen. Dat doet hij om 06.00 uur; “dan is het nog lekker rustig en veilig in en rond het park.” Om 07.30 uur ontbijt hij dan samen met zijn vriendin Vera terwijl hij de krant leest. En om 08.00 uur begint dan zijn werkdag. “Liefst zouden we met de lunch nog eens buiten wandelen. Maar dan is het park al te druk met fietsers, wandelaars en sporters.” Beiden vinden het ingewikkeld om steeds mensen te ontwijken die hen niet willen ontwijken. En dus zitten Vera en Jacco dan maar op het balkon, of met de balkondeuren open als het regent. “Het is even niet anders.”
Klokslag 17.00 uur beeldbelt Jacco met zijn moeder. Zij woont alleen. “Het is er in geslopen in de eerste golf. Nu is het eigenlijk een gewoonte geworden. Een goede gewoonte.” Pas na het eten, één vandaag, en het nieuws, belt hij nog even met zijn zus. Omdat ze niet veel meemaken buitenshuis, kletsen ze over het wel en wee van moeder, het nieuws en ventileren ze hun mening erover. “Over het algemeen worden we somber van alles dat er mis gaat om Corona in te dammen.”
Wat nou als de Corona regels onvoldoende zijn?
Boodschappen doen hoort in ieder geval niet bij de routine van Jacco. Toch houdt het consumeren van allerlei producten Jacco veel bezig. Bijvoorbeeld doordat de gekochte items wellicht het virus bevatten en dat elke aanraking daarmee de gedachten aan handen wassen bij Jacco oproept. Winkelen zou Jacco te veel onrust geven. Daarom laat ie alles thuisbezorgen. Een weekend op de camping of in een hotel is ook uit den boze “Wat als er net iemand voor je Corona had en die heeft in het kussen gehoest? Je weet niet of een nieuwe kussensloop voldoende is. En wat als de klinken niet goed schoongemaakt zijn en je die met je elleboog opent en daarna moet niezen in diezelfde elleboog?”
Toch is het niet enkel het virus dat Jacco bezig houdt. Het zijn ook de maatregelen, zoals de maskers. “Wat nou als je niet van jezelf weet dat je aanleg hebt voor infecties aan de luchtwegen. En wat als je niet voldoende zuurstof op kunt nemen op die manier, omdat je eigenlijk iets mankeert wat nog niet is vastgesteld? Hoe gezond is zo’n masker dan in de winkel? Wat nu als ik iedere dag een half uur boodschappen doe? Of stel je voor, dat ik een reis móet maken, en dan op het vliegveld en in het een vliegtuig uren lang zo’n masker op moet? Stel dat ik van mijn werkgever een opleiding moet doen, en hele dagen met zo’n masker loop? Wat doet dat met mijn gezondheid?” Jacco’s vragen ratelen door.
Ter verduidelijking check ik bij Jacco of hij dan toch soms naar de winkel gaat, of op vakantie gaat. Misschien begreep ik hem eerder niet goed. Jacco kijkt me verwarrend aan “Natuurlijk laat ik álles thuis bezorgen, en ik ga niet op vakantie! Dat zeg ik net!” Wanneer ik opmerk dat de vragen dan niet voor hem gelden, reageert Jacco verbaast “Dat betekent nog niet dat ik er niet over hoef ná te denken! Dat is juist zo belangrijk. Je moet het uitdenken.”
Bang voor verlies van kwaliteit van leven
Jacco probeert de regels om het Corona virus te verslaan zo goed mogelijk op te volgen. Toch is dat niet altijd gemakkelijk, omdat sommige regels nog niet de veiligheid geven die Jacco prettig vindt. Hij is vooral bang voor het verlies van zijn kwaliteit van leven na corona. “Je hoort en leest toch dat veel mensen zich na deze griep moe blijven voelen, verminderde longcapaciteit en conditie hebben.” En dat beangstigt Jacco. Hij wil de vrijheid die zijn gezondheid hem geeft niet verliezen. Daarom houdt hij zich liever nu kort aan vele regels, om straks vrij en in goede gezondheid te zijn. “Gezond blijven is het allerbelangrijkste.”
Dat betekent dat Jacco zich sinds februari in een lockdown heeft gezet en daar niet meer uit is gekomen. “Vera en ik verbazen ons er wel eens over dat mensen het zo lastig vinden dat de regels aangescherpt zijn. Wij volgen al sinds februari dezelfde regels.” Hij glimlacht als hij dat zegt. Er klinkt ook een zekere trots in zijn stem.
Een zelfopgelegde quarantaine
Jacco en Vera volgen samen de regels zelfs strikter dan voorgeschreven. Het lijkt wel alsof ze lange tijd in quarantaine zitten. De enige vrijheid die zij zichzelf gunnen is een kopje koffie bij moeders in het weekend, soms een gezamenlijke maaltijd met zijn zus of haar broers, en wandelen met een bevriend koppel. Uiteraard op anderhalve meter. “Dat is toch al de hele tijd de bedoeling? Die regel is tenminste één van de meest heldere regels.”
Alleen je partner aanraken
Dat betekent dat sinds februari Jacco alleen Vera heeft aangeraakt. Dat gaat Jacco vrij goed af. Hoewel hij het best lastig vindt om zijn zus niet te kussen aan het einde van een gezellige avond. En hij voelt zich ook onhandig als hij zijn beste vrienden niet vast pakt.
Toch houdt Jacco het ongemak van de situatie gemakkelijker vol als hij denkt aan de consequenties op lange termijn Een aanraking duurt veel korter dan het ziektebed van Corona. “Ik ben té bang dat ik iemand ziek zou maken. Ik wil dat ab-so-luut niet op mijn geweten hebben.” Jacco snuift zijn adem diep in na deze zin en hij is stil. Daarna herhaalt hij stellig dat het zijn taak is om de mensen te beschermen. Ook mensen die hij niet kent. “Ik leef toch niet alleen maar voor mijzelf en mijn eigen groep mensen?”
De angst voor het verlies van de kwaliteit van leven, de angst om zijn moeder te verliezen, de trots dat hij sterk genoeg is om de regels vol te houden en zijn altruïsme komen met een prijs. Jacco knuffelt zijn moeder niet. Hij weet dat zijn zus dat ook niet doet. De wetenschap dat zijn moeder al maanden geen knuffel heeft gehad, dat steekt hem. “Dat voel ik hier”, wijst hij op zijn hart. “Het is niet anders”, herhaalt hij daarna. Het lijkt een standaard zinnetjes in ons gesprek.
Het volhouden van de maatregelen,
daar mor ik niet over
Hoewel Jacco zich nu zorgen maakt over het virus, is hij niet angstig voor de toekomst. “Dit is de oorlog van onze tijd. En als ik daarvoor een paar jaar moet volhouden, dan doe ik dat. Daar mor ik niet over.” Hij klinkt vastberaden en hoopvol wanneer hij vervolgt: “straks zal het vast weer gewoon zijn als vanouds, of zelfs beter. Maar nu, is het even niet anders.”
Jacco is fictief. Zijn verhaal ontstond uit 6 verschillende gesprekken met verschillende mensen die bang zijn voor de gevolgen van Covid-19. Op deze manier geeft Over Psychologie een indruk hoe de emotie angst kan overheersen bij Corona. Deze artikelreeks ontstond uit een idee van Willem Don en Mirella Brok.
Andere artikelen over Corona
Lees ook hoe mensen zich boos, verafschuwd of neutraal voelen tijdens de Coronacrisis. En wil je weten hoe het een paar maanden later met Jacco gaat? Klik dan door naar het slot van de Corona portretten op Over Psychologie.