“Ik kan met nieuwjaar moeilijk proosten dat dit jaar het jaar van de liefde wordt. Dat proost ik al 8 jaar en ik zat er altijd naast. Dan zie ik dat het haar kwetst, maar ik weet ook niet meer wat ik moet zeggen. Ik moet haar toch opbeuren?” Zo meent Lieke. Ze ziet op tegen oud en nieuw dat ze dit jaar met haar partner en beste vriendin viert omdat ze bang is haar vriendin te kwetsen.
Als je zelf gelukkig bent in de liefde, en je goede vriendin of familielid niet, dan begeef je jezelf soms op glad ijs. Je kop wordt er afgebeten als je probeert de waarheid te zeggen. Je krijgt een snauw als je probeert de waarheid te verbloemen. Hoe spreek je over relaties met mensen die ongelukkig zijn in de liefde, terwijl je zelf bij de andere groep hoort? Empathie lijkt het sleutelwoord.
Eenzaamheid heeft niet enkel te maken met het ontbreken van een liefdesrelatie. Hoewel dat soms gedacht wordt. Eenzaamheid zit meer in het gevoel niet begrepen te worden en niet echt je verdriet of pijn kunnen delen. Zorg ervoor dat alleenstaanden in jouw omgeving zich niet eenzaam hoeven zijn door het gesprek over hun single leven aan te gaan.
Hoe doe je dat, troosten met empathie?
- Ga het gesprek niet uit de weg door iemand op te beuren, tegen te spreken of het onderwerp te veranderen.
- Stel open vragen over het gevoel of de gedachten van deze persoon.
- Neem het perspectief van de ander aan als waarheid van die persoon.
- Verbind met de ander vanuit een eigen ervaring van eenzaamheid, verdriet en pijn. (Brown, 2015)
Podcast: Als jij wél gelukkig bent
Dialoog in empathie
In een betrokken dialoog ben je aanwezig, zonder dat jij en je gesprekspartner bezig zijn met je eigen behoeften. In een gesprek heb je soms de behoefte jezelf te ontspannen, een ander te helpen, je mening te ventileren of je gelijk te halen. Een betrokken dialoog gaat daar niet over. Tijdens een betrokken dialoog ontmoet je de ander zonder eigen agenda. Je staat open voor de waarheid van de ander, zonder je eigen waarheid te verliezen (Buber, 1959).
…een ander te helpen, je mening te ventileren of je gelijk te halen.
Een betrokken dialoog gaat daar niet over.
- Wat denk je dat de ander nu voelt? Geef dat terug.
- Benoem hoe jij jezelf zou voelen als je zelf in de situatie van die ander zou zitten. “Als ik me zo voel dan ben ik soms de hele dag chagrijnig, heb jij dat ook?”
- Blijf in contact als de ander emoties toont, zonder emotioneel op de emoties te reageren.
- Vertrouw erop dat de lach later weer komt. Ook de negatieve emoties van de ander gaan voorbij (Osho, 1999).
Hoe zit dat, troosten met empathie?
Volgens Dirk de Wachter leven we in een maatschappij die zich vooral wil wanen in leukigheid. Dat is jammer zegt hij. Het zorgt ervoor dat er steeds meer mensen naar psychologen en psychiaters gaan om gesprekken te voeren die mensen eigenlijk met goede vrienden en familie willen voeren. Praten over verdriet zorgt ervoor dat we verbinden met elkaar, aldus deze ‘verdrietdokter’ (Wachter, 2013 en 2014 en 2016). En dat verbinden is warmte, dat is betrokkenheid, dat is samen op een bankje zitten en even samen zijn in een moment (anonieme trainer van de Luisterlijn).
Lees je dit artikel graag nog eens in een paperback terug? Zet dan het boek ‘10 jaar Gewoonweg Gelukkig‘ van Over Psychologie in je boekenkast. Dit artikel is daarin namelijk gepubliceerd.
Meer weten over empathie?
Wil je meer informatie over empathie? Dan kun je onderstaande boeken aanschaffen via een klik op de links. Je kunt jezelf trainen in meer empathie met hulp van de inzichtkaarten ‘Peins als een kunstenaar‘.
Bronnen over empathie
- Anonieme trainer. (2012). Basistraning Sensoor. https://www.deluisterlijn.nl/
- Brown, B. (2015) Empathie. Ontleend via: https://www.youtube.com/watch?v=K3znEm8DAiI
- Buber, M. (1959), Ik en gij Utrecht: De erven J. Bijleveld
- Osho International Foundation. (1999). Osho Transformation Tarot. New York: St. Martin’s Press.
- Wachter, D. de. (2013). Pleidooi voor een beetje ongelukkig zijn. Ontleend via https://www.youtube.com/watch?v=IakTzRGxz2M
- Wachter, D. de. (2014). Liefde: Een onmogelijk verlangen? Leuven: Lannoo Campus.
- Wachter, D. de. (2016). Bordeline times: Het einde van de normaliteit. Leuven: Lannoo Campus.