“Petra en haar man vonden dat ze genegeerd werden”, legt vader uit. “Er is zoveel gebeurd er zijn zoveel kleine dingetjes en dat wordt ineens veel groter”, vult Petra aan. Ruzie tussen kinderen is één van de vele soorten familieproblemen die families verscheuren.
In Het Familiediner ontmoeten we zus Petra en broer Leo die ruzie hebben. Maar wie tussen de regels door luistert, die hoort hoe de partners van broer en zus een vinger in de pap hebben.
Aan iedere relatie hangen vele andere relaties die deze beïnvloeden. De aflevering van Het Familiediner riep bij mij de vraag op: hoe kunnen familierelaties en partnerrelaties elkaar rijker maken. Verrijken in plaats van familieproblemen creëren. Hoe je dat doet, dat lees je in deze oefening van Over Psychologie.
© Jasper M, www.jasperskunst.com
Hoe houd je de rekening bij van geven en ontvangen in relaties? Je leest het goed; iedere relatie heeft een rekening waarop gestort en waarvan opgenomen wordt. Je kunt het zelfs uitdrukken in een boekhoudkundige balans, zoals Nagy dat doet (zie kader). Het is de kunst om op een eerlijke manier bij te houden wat de relatie ons kost en wat ze ons oplevert. Op die manier komt je relatie met winst uit de bus, en jij dus ook. Maar wist je dat zelfs jullie families invloed hebben op jullie balansen? En hoe word je dan rijker?
Wat ontvangt de ander van jou?
Ieder mens lijkt bij te houden wat iemand zelf geeft in een relatie en wat een ander geeft in een relatie. Wat iemand zelf neemt in een relatie en wat een ander neemt in een relatie. Het spannende is hoe de uitkomst na jaren is vanuit beiden perspectieven én de perspectieven van familie. Want mensen die van elkaar houden, kijken ook naar de rekeningen van elkaar. Die spanning verminder je door eerlijke balansen. Familieproblemen kun je dus oplossen door deze rekeningen te begrijpen en bespreken.
Hoe doe je dat?
- Sluit je ogen en stel jezelf voor dat ieder mens vanuit een diepe kern graag geeft, omdat mensen intuïtief aanvoelen dat geven tot verbinding en vrijheid kan leiden.
- Open dan nu je ogen en kijk naar je schoonfamilie. Wie van jouw schoonfamilie vind jij het meest gevend aan jou en je partner? Schrijf op wat dat familielid zo gevend maakt in jouw ogen.
- Vertel je partner, en het desbetreffende familielid dat je het waardeert dat hij/zij zo gul geeft. Hoe concreter je dat kunt, hoe mooier het is.
- Doe hetzelfde voor jouw eigen familie. Wie van jouw familie geeft veel en vaak en gul en fijn aan jou en je partner? Schrijf ook hier weer op wat er dan gegeven wordt. En vertel dat ook weer aan de desbetreffende personen. Je mag hier lekker de tijd voor nemen.
Een extra stap bij familieproblemen oplossen
Tot zover lijken de stappen op het advies van moeder in het familiediner. “Doe je ogen dicht, doe je ogen open en zie eens hoe goed we het altijd hebben gehad.”
- Sluit wederom je ogen en stel je wederom voor dat ieder mens in de kern gevend is. Besef jezelf dat ieder mens ook verschillend is en dat ieder mens grenzen heeft. Niet iedereen is even rijk. Niet iedereen heeft dezelfde soort valuta. Dat is niet erg. Zolang ieder mens maar mag geven op een eigen wijze en dat dit geven gezien mag worden.
- Vraag je dan af welk familielid van jouw familie en van je schoonfamilie in jouw ogen niet zoveel geeft of gewoonweg raar doet. Noteer vervolgens op een stuk papier de vraag “Welke goede bedoelingen kunnen er in het gedrag en in het geven van dit familielid zitten?” en broei een paar weken op die vraag. Steeds als je denkt aan het familielid, of wanneer je praat over of met het familielid herinner je dan dat ieder mens geeft, en vraag je jezelf af hoe deze persoon dat nu doet. Geef je onderzoek niet op totdat je een positief antwoord hebt dat eer doet aan dat familielid en jou en je partner. Bespreek dit positieve antwoord met je partner. En bedank je familielid voor het geven.
- Bovenal blijf geduldig naar jezelf, je partner en je (schoon)familie.
- Laat de familieproblemen je niet overspoelen.
Boekhoudkundige familiegeschiedenis
Als gezinstherapeuten zagen Nagy en Krasner dat veel mensen een boekhouding bijhouden van iedere relatie (Boszormenyi-Nagy & Krasner, 2002). Zo zijn er ook rekeningen tussen jou en je familieleden. Daarbij kunnen de saldo’s op de rekeningen laag en hoog zijn. De meeste mensen vinden hoge saldo’s fijner. Dat betekent dat er heel wat gestort en gegeven wordt. En die rijkdom zorgt voor rust. Nagy en Krasner leerden gezinsleden en therapeuten dat jouw bijdrage extra “rente” krijgt als een derde familielid de storting als waardevol bestempeld. De relatie krijgt rente op rente wanneer de persoon met wie je de rekening hebt jou voor jouw storting bedankt. Je leest nog meer over de grootboekbalans in “Balans in je relaties brengen“.
Hoe zit dat, familieproblemen?
Er is dus dus in iedere relatie sprake van rekeningen. Bij familieproblemen is er vaak een probleem in de balans. Sommige rekeningen lopen door elkaar heen en daardoor rekenen sommige mensen soms af bij een verkeerd loket. Of zit de verkeerde boekhouder bij de verkeerde rekening. In dit geval boekhoudt Leo op de rekening tussen Petra en Claudia en boekhouden Petra’s ouders over de rekening tussen Petra en haar man.
Praten in plaats van afrekenen
Wees jezelf ervan bewust dat sommige stortingen ‘in vreemde valuta’ komen, die je eerst moet inwisselen voordat het ook voor jou iets waard wordt. Soms lijkt een goedbedoeld actie niet goedbedoeld, en geef je deze storting een mindere waarde uit onbegrip. Laat jezelf hierdoor niet frustreren. En vertel de andere boekhouder waarom een storting door jou niet begrepen wordt. Zo ga je van ruis naar een mooie dialoog.
Dus “Het ging ook niet om mij”, die zin die Leo uitspreekt is dubbel. Het ging niet over een directe relatie met hem, maar aangezien hij deel uitmaakt van het systeem deden zijn acties er zeker toe.
Meer tips over familieproblemen?
Wil je meer en specifieke tips over het verbeteren van relaties tussen jullie, jouw en zijn familie? Laat je dan inspireren door de inzichtkaarten over (schoon)familie en relaties. Ervaar de online training “Zo heerlijk anders“. Lees nog meer online artikelen, of bestel onderstaand boek door op de link te drukken.
Bronnen
- Boszormenyi-Nagy, I. & Krasner, B.R. (2002) Tussen geven en nemen – Over contextuele therapie. Haarlem: Uitgeverij De Toorts.
- 4 jarige opleiding Leren over Leven te Antwerpen.
- //www.npo.nl/het-familiediner/14-05-2018/VPWON_1289807
Afsluitende verdiepingsvraag
Houden jij een partner een balans bij? Plaats je antwoord bij de reacties hieronder.